02 mô hình gia tăng khả năng tiếp thu dành cho quản lý

Là quản lý và hiểu rõ về khả năng tiếp thu của bản thân sẽ giúp bạn tối ưu hóa quá trình học tập và phát triển kỹ năng mới. Tại bài viết này, VMP gửi đến bạn hai mô hình gia tăng khả năng tiếp thu dành cho quản lý. Khám phá ngay nhé!

Nội dung thuộc Tips For Learner – Bí quyết để việc học dễ như ăn bánh.

Nội dung bài viết:

Khả năng tiếp thu (metacognition) là gì?

Khả năng tiếp thu (Metacognition) là khả năng tự nhận thức, đánh giá và điều chỉnh quá trình tư duy của bản thân khi học tập hay giải quyết vấn đề. Đây là một kỹ năng đặc biệt quan trọng với quản lý, những người thường xuyên phải học kỹ năng mới để thích nghi với sự thay đổi và dẫn dắt đội ngũ.

Khi là quản lý, metacognition có thể mang lại những lợi ích thiết thực như:

Nâng cao hiệu quả học kỹ năng mới: Hiểu rõ cách mình học sẽ giúp bạn lựa chọn phương pháp học phù hợp, từ đó học nhanh và áp dụng tốt hơn vào công việc.
Giải quyết vấn đề linh hoạt: Metacognition giúp bạn nhận ra các phương pháp học không hiệu quả và điều chỉnh chiến lược kịp thời, từ đó giải quyết vấn đề hiệu quả hơn.
Nâng cao tư duy phản biện: Việc phân tích quá trình học giúp bạn dễ dàng nhìn nhận vấn đề từ nhiều góc độ khác nhau, cải thiện tư duy phản biện – yếu tố quan trọng trong quản lý.
Gia tăng trải nghiệm học tập: Việc cải thiện khả năng tiếp thu giúp bạn nhận thấy rõ rệt kết quả của quá trình học, từ đó tạo thêm động lực để nỗ lực hơn và khám phá những phương pháp học tập hiệu quả. Nhờ đó, trải nghiệm học tập của bạn không chỉ trở nên thú vị hơn mà còn được nâng lên tầm cao mới.

Dưới đây là 02 mô hình giúp quản lý Gia tăng khả năng tiếp thu:

Mô hình 3 giai đoạn (three-stage model)

Giai đoạn 1: Lập kế hoạch (planning)

Trước khi học kỹ năng mới, hãy xác định rõ mục tiêu và chiến lược học tập. Ví dụ, khi học một kỹ năng quản lý mới, hãy lên kế hoạch cụ thể về những gì bạn muốn đạt được và tài liệu học tập nào phù hợp nhất với nhu cầu hiện tại.

Các bước cụ thể bao gồm:

Xác định mục tiêu: Bạn muốn đạt được điều gì từ quá trình học tập này? Hãy xác định mục tiêu thật rõ ràng, cụ thể và đảm bảo SMART. Hoặc bạn có thể áp dụng biểu đồ xương cá Ishikawa để lập kế hoạch học tập hiệu quả.

Chọn chiến lược học tập phù hợp: Quyết định bạn sẽ học như thế nào. Bạn sẽ học qua tài liệu, tham gia khóa học hoặc học từ kinh nghiệm thực tiễn?

Xác định tài nguyên: Những công cụ, tài liệu hoặc sự trợ giúp nào có sẵn để hỗ trợ quá trình học của bạn?

Ví dụ: Quản lý đặt mục tiêu học cách giao việc rõ ràng và có trách nhiệm cho từng thành viên trong nhóm để giảm thiểu sai sót và tối ưu hiệu quả làm việc trong 3 tháng tới. Sau đó, quản lý quyết định sẽ học qua khóa học “Kỹ năng giao việc hiệu quả” và thực hành ngay trong các cuộc họp hàng tuần với nhân viên.

Giai đoạn 2: Giám sát (monitoring)

Trong quá trình học, hãy thường xuyên đánh giá xem bạn có hiểu rõ và nắm bắt tốt nội dung không. Điều này giúp bạn dễ dàng điều chỉnh phương pháp học nếu thấy không hiệu quả.

Các yếu tố cần giám sát bao gồm:

Theo dõi sự hiểu biết: Bạn có thực sự hiểu những gì mình đang học không? Nếu không, hãy dừng lại để giải thích thêm hoặc tìm tài liệu bổ sung.
Điều chỉnh phương pháp học: Nếu bạn cảm thấy phương pháp học hiện tại không hiệu quả, hãy thay đổi. Ví dụ, nếu chỉ đọc sách không giúp bạn hiểu rõ, hãy thử học qua video hoặc thảo luận nhóm.
Theo dõi thời gian và tiến độ: Bạn có đang hoàn thành mục tiêu đúng hạn không? Nếu thấy chậm trễ, bạn cần điều chỉnh lịch trình học hoặc tập trung vào những phần quan trọng hơn.

Ví dụ: Quản lý thử giao việc trong cuộc họp hàng tuần với nhóm, yêu cầu từng nhân viên nhận nhiệm vụ cụ thể. Sau cuộc họp, quản lý theo dõi phản hồi của nhân viên, kiểm tra xem họ có hiểu và hoàn thành nhiệm vụ theo đúng yêu cầu không. Nếu có sự nhầm lẫn hoặc nhiệm vụ không hoàn thành, quản lý lập tức xem lại cách giao việc và điều chỉnh.

Giai đoạn 3: Đánh Giá (Evaluation)

Sau khi hoàn thành quá trình học, hãy đánh giá xem bạn đã học và áp dụng kỹ năng như thế nào (tương ứng với đánh giá hiệu quả đào tạo level 3), từ đó rút ra bài học cho lần sau.

Các bước trong giai đoạn này bao gồm:

Đánh giá kết quả: Bạn đã đạt được mục tiêu đề ra ở bước lập kế hoạch chưa? Kỹ năng mới của bạn có giúp ích cho công việc hiện tại không?
Phân tích chiến lược học: Phương pháp học tập và chiến lược đã sử dụng có hiệu quả không? Nếu chưa, điều gì cần thay đổi cho lần học sau?
Rút kinh nghiệm cho tương lai: Từ những gì đã trải qua, bạn học được gì về phong cách học tập của mình và làm thế nào để cải thiện trong tương lai?

Ví dụ: Sau ba tháng thực hành kỹ năng giao việc mới, quản lý tổ chức buổi họp phản hồi với nhân viên để đánh giá quy trình giao việc. Bạn nhận ra rằng nhờ giao nhiệm vụ rõ ràng và có trách nhiệm, nhóm làm việc hiệu quả hơn và ít mắc lỗi hơn. Tuy nhiên, một số nhân viên đề xuất rằng các công cụ giao việc trực tuyến như Trello giúp dễ dàng theo dõi hơn, nên bạn quyết định tích hợp công cụ này vào quy trình làm việc.

Mô Hình PQ4R

PQ4R là một phương pháp giúp quản lý nắm bắt kiến thức từ tài liệu chuyên sâu, nó là viết tắt của:

Preview – Xem trước

Giai đoạn này yêu cầu bạn đọc lướt qua tài liệu hoặc nội dung học để có cái nhìn tổng quan. Đây là bước quan trọng giúp bạn nắm được nội dung chính của tài liệu và xác định những phần nào cần tập trung hơn.